Adelaide မြို့ရဲ့ အမှိုက်ပစ် စနစ်

ဒီနေ့တော့ တောင်သြစတေးလျပြည်နယ် အက်ဒလေးမြို့လေးရဲ့ အမှိုက်သိမ်းစနစ်လေးအကြောင်း ပြောပြရင်း အက်ဒလေးရဲ့ ဆောင်းတွင်အလှ လမ်းလေးတွေကို ရိုက်ပြီးတင်ပေးထားတယ်။

ဒီနေ့မနက် လမ်းလျှောက်ထွက်တဲ့ လမ်းတစ်လျှောက် အမှိုက်ပုံးတွေ ထုတ်ထားတာမြင်လို့ ဒီအကြောင်းလေးပြောပြဖို့ ခေါင်းထဲရောက်လာခဲ့တာ။ တနိုင်ငံနဲ့တစ်နိုင်ငံ အမှိုက်သိမ်းစနစ်တွေမတူကြဘူး။ အမှိုက်ဆိုတာ ပြောတော့သာတန်ဖိုးမရှိတာ အဲ့ဒိအမှိုက်သိမ်းစနစ်ကောင်းကောင်းမလုပ်နိုင်ရင် နိုင်ငံ image လဲ မကောင်းသလို ကျန်းမာရေး ကပ်ဘေး ၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် စတာတွေကို အတော်ထိခိုက်ပြီး လူမှုဂေဟစနစ်ကြီးအတွက် အန္တရာယ်ရှိနိုင်တဲ့အထိ ဒုက္ခပေးနိုင်တယ်။ ကိုယ်နေထိုင်တဲ့ ကမ္ဘာကြီးကို ကောင်းအောင် ကာကွယ်ရမှာကိုယ့်တာဝန်ဆိုတာကို အစိုးရက ပညာပေးတွေရော လိုအပ်တဲ့ အချက်အလက်တွေ အလွယ်တကူရှာနိုင်အောင်ရော လုပ်ပေးပြီး သူတို့နိုင်ငံသားတွေကို ရိုက်သွင်းထားတယ်ပြောရမယ်။ သြစီနိုင်ငံသားတွေက သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို အရမ်းအလေးထားကြသလို အဲ့လို သဘာဝဆန်နေတာကို သူတို့က သူတို့နိုင်ငံအတွက် ဂုဏ်ယူနေကြသေးတာ။ ပလပ်စတစ်အသုံးပြုမှုလျော့ချဖို့ ဆိုင်တွေက ကြွပ်ကြွပ်အိတ် အလကားမပေးဘူး။ ပေးတဲ့ဆိုင်လဲ သူတို့ကိုယ်တိုင်က မကြိုက်ချင်ကြသေးတာ။ အခုဆို အစိုးရက Disposible plastic ဗူးတွေကို ဥပဒေနဲ့တားမြစ်တဲ့အထိ လုပ်လာတော့ ပိုဆိုးတယ်။ (ကြွပ််ကြွပ် အိတ်အလကားပေးတာ ကု လား ဆိုင်ပဲ ကျန်တော့တယ်။ တ ရုတ် ဆိုင်တွေက သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထက် တစ်အိတ် ၁၅ပြားနဲ့ရောင်းရတာကို ကြိုက်နေတာနေမှာ 😝)

စလုံးမှာနေတုန်းက HDB တိုက်ခန်းတွေရဲ့ အမှိုက်ပစ်စနစ်ကျတော့ ဆောက်ကတည်းက မီးဖိုချောင်မှာ ဖြစ်စေ တိုက်ရဲ့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ တစ်နေရာမှာဖြစ်စေ အမှိုက်ပစ်တဲ့ ပိုက်လိုင်းတွေကနေ အောက်ကို တန်းပစ်ချလိုက်ယုံပဲ အမှိုက်သိမ်းရက်ရောက်ရင် သိမ်းတဲ့လူက အောက်က အပေါက်ကိုဖွင့်ပြီး ကားနဲ့ အမှိုက်ပုံးလိုက်ကော်ထိုးသိမ်းသွားပြီး empty bin ကို ပြန်အစားထိုးခဲ့တာပေါ့နော်။ လက်နဲ့ထိစရာမလိုပေမဲ့ နံတော့ နံတာပေါ့။ အက်ဒလေးမှာကျတော့ အိမ်တိုင်းမှာ အဝါ၊ အစိမ်း၊ အနီ တချို့ရပ်ကွက်တွေကျတော့ အဝါ၊ အစိမ်း၊ အပြာ ဆိုတဲ့ အမှိုက်ပုံးကြီး ၃ ပုံး အိမ်တိုင်း ခြံတိုင်းမှာရှိတယ်။ လမ်းအလိုက် ရပ်ကွက်အလိုက် တစ်ပတ်မှာ သတ်မှတ်ထားတဲ့ တစ်ရက်ကို သတ်မှတ်ထားတဲ့အမှိုက်ပုံးအရောင်ကို ပလက်ဖောင်းနားမှာ ထုတ်ထားရတယ်။ အခုပုံတွေထဲကလို ထုတ်ထားရတာ။ အမှိုက်ကားကြီးက ယာဥ်မောင်းတစ်ယောက်ပဲ ပါတယ်။ နောက်က ခေါင်းလောင်းလိုက်တီးတဲ့သူလဲ မပါဘူး။ အစိမ်းပုံး သိမ်းတဲ့ ကားက အစိမ်းပုံးကို ကားမှာ အော်တိုပါတဲ့ စက်ရုပ် ခွကြီးနဲ့ မပြီး သူ့ အမှိုက်ကားကြီးထဲ ပစ်ထည့်လိုက်တာပဲ။ အဝါပုံးသိမ်းတဲ့ကားကလဲ သူ့အချိန်နဲ့လာပြီး အဲ့လိုပဲ ခွကြီးနဲ့မပြီး အမှိုက်ကားထဲ လောင်းထည့်လိုက်ပြီး ပုံးကို ပြန်ချခဲ့တယ်။ အဝါရောင်ပုံးက Recycling Bin အစိမ်းရောင်ပုံက Organic Bin အနီရောင်ပုံး/အပြာရောင်ပုံး က Landfill general Waste Bin ဘယ်ပုံးမှာ ဘာထည့်ရမလဲက အကြမ်းဖျင်းတော့ နည်းနည်းမှန်းလို့ရကြမှာပါ။ ဒါပေမဲ့ မသေချာရင်လဲ တင်ပေးထားတဲ့ ပုံတွေထဲက နောက်ဆုံးပုံ ဇယားလေးကို ကြည့်နော်။ တကယ်တော့ အမှိုက်တွေကို စပစ်ကတည်းက အိမ်တွင်းအမှိုက်ပုံးအသေးတွေထဲကို စနစ်တကျ ခွဲပစ်ရင် ကိုယ့်အတွက် ဘယ်လောက်မှ မပင်ပန်းပေမဲ့ အမှိုက်သိမ်းစနစ်ကြီးရဲ့ process တစ်ခုလုံးကို အရမ်းအထောက်အကူပြုလို့ အမှိုက်မှန်မှန်ပစ်ပြီး ကြံဖန် ဂုဏ်ယူလို့ရနေသေးတာ။

အပတ်တိုင်း အနီပုံး General Waste က ထုတ်ရတယ်။ အစိမ်းနဲ့ အဝါကျတော့ တလှည့်စီထုတ်ရတယ်။ နွေရာသီမှာဆိုရင် အစိမ်းပုံးက ကိုယ့်အိမ်က ဟင်းအရမ်းချက်စားတော့ မီးဖိုချောင်အမှိုက်ကများ ရာသီဥတုပူတော့ အမှိုက်တွေက ပိုနံတယ်။ တစ်ခါက အဲ့ဒါကို သူများတွေ ဘယ်လိုလုပ်လဲ ရှာကြည့်တော့ Garden ထဲက သစ်ရွက်ခြောက်တို့ ဘာတို့ရှိတယ်ဆိုရင် မီးဖိုချောင်အမှိုက်အိတ်ပစ်ပြီးရင် အဲ့လို Garden အမှိုက်နဲ့ အုပ်ရင်အုပ်။ မဟုတ်ရင် သူတို့က စားစရာအမှိုက်တွေကို အမှိုက်ပုံးထဲ မထည့်သေးပဲ ရေခဲသေတ္တာထဲထည့်ခဲထားပြီး ပစ်ရမဲ့ရက်ကျမှ အမှိုက်ပုံးထဲ ထည့်တယ်ဆိုပဲ။ ကိုယ်က အဲ့လောက်ထိတော့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် မစောင့်ထိန်းနိုင်ဘူး။ အိမ်က ရေခဲသေတ္တာက ကိုယ့်ဟာနဲ့ကိုယ့်မုန့်နဲ့ပြည့်နေတာ။ အမှိုက်တော့ ထည့်မသိမ်းနိုင်ဘူး။ အဲ့ဒါကြောင့် အစိမ်းပုံပစ်ရမဲ့ အပတ်ဆို မမေ့အောင် နေရတယ်။ မေ့သွားရင် နောက်တစ်ပတ်ကျော်မှပစ်လို့ရတော့မှာ။

တခြား ဓာတ်ခဲတို့ ဂတ်စ်ဗူးတို့ လျှပ်စစ်ပစ္စည်း တီဗွီတို့ ပန်ကာတို့ကျတော့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ အနီးဆုံး Drop off point တွေမှာ သွားပစ်ရတယ်။ သူကလဲ ဖွင့်တာ အချိန်နဲ့ဆိုတော့ တစ်ခါတစ်လေ အဲ့ဒါတွေပစ်ဖို့ အားစိုက်ထုတ်ရတယ်။ 😁 တချို့ officework တို့လို စာရေးကရိယာဆိုင်အကြီးကြီးတွေ၊ လူနေမှုပစ္စည်းအစုံပလုံရောင်းတဲ့ Bunning wearhouse တို့လိုဆိုင်မျိုးတွေ အရှေ့မှာလဲ အီလက်ထရောနစ်ပစ္စည်းပစ်လို့ရတဲ့နေရာရှိတယ်။ ဒီမှာက ဂတ်စ်မီးဖို အသေးလေးအတွက်သုံးတဲ့ ဂတ်စ်ဗူးလေးတွေကို တစ်ခါသုံးပဲရတယ်။ မြန်မာပြည်တုန်းက သံချေးကိုက်နေလဲ ဂတ်စ်ဆိုင်မှာ ထပ်ကာထပ်ကာသွားသွားဖြည့်ပြီး သုံးနေကျဆိုတော့ ဒီမှာ အသစ်ကြီးတွေ ပစ်ရတာ အလကားနေ နှမြောတဲ့စိတ်က ဖြစ်သေးတာ။ ဒီကလူတွေကျတော့ အဲ့လို ပြန်သုံးတယ်များကြားရင် ဘယ်လို အန္တရာယ်ရှိကြောင်း အံ့သြချက်မနဲ့ ကိုယ့်ကို တောထဲကလာတဲ့သူ၊ ကိုယ့်အသက်မှ မနှမြော ဂတ်စ်ဘူး နှမြော တယ်ပြောလိမ့်မယ်။ တစ်ခါတစ်လေကျတော့ မြန်မာပြည်မှာ ကြီးပြင်းပြီး အဲ့လို အန္တရာယ်ရှိတာတွေကိုလဲ ရှားပါးစျေးကြီးမှုနဲ့ နေသားတကျရှိလာတော့ ခေါင်းထဲမှာ အန္တရာယ်ရှိတာ မရှိတာ မစဉ်းစားတော့ဘူး ဖြစ်ကာမှ ဖြစ်ရောဖြတ်သန်းရတာတွေများတယ်။ အိမ်မှာက ခဏခဏ hot pot နဲ့ Mookata လုပ်စားလေ့ရှိတော့ အခုထိတောင် အဲ့ ဘူးတွေ လွှတ်ပစ်ရတိုင်း လွှတ်ပစ်သင့်တယ်ဆိုတာသိတာတောင် နှမြောစိတ်ကြီးက တားမရနော် ဘာမှန်းမသိဘူး။ ဆိုဖာတို့ ပရိဘောဂတို့လို အကြီးကြီးတွေ ပစ်ချင်ရင်ကျတော့ ကိုယ့်ရပ်ကွက် ကောင်စီ website ကဖြစ်ဖြစ်၊ ဖုန်းဆက်ပြီးဖြစ်ဖြစ် pickup လုပ်ဖို့ request ရတယ်။ သူတို့ pickup မဲ့ ရက်မှာ ပလက်ဖောင်းပေါ်ထုတ်ထားယုံပဲ။ တချို့ လူတွေက အိမ်ပြောင်း ဘာပြောင်း မယူချင်လို့ ပစ်ခဲ့ပေမဲ့ ပစ္စည်းတွေက သုံးလို့ရသေးတာတွေဆိုရင် Facebook group တွေ Market place တွေမှာ ကောင်စီက ဘယ်နေ့ pickupမို့ လိုချင်သူရှိရင် ဘယ်နေ့ ဘယ်လမ်းပေါ်မှာ ထားထားတယ် လာယူသွားလို့ရတယ် တင်ကြတယ်။ ဒီမှာက Second hand သုံးတာတို့၊ အဟောင်းပြန်ရောင်း ပြန်ဝယ်တာတို့က ပုံမှန်ပဲ၊ ဆင်းရဲလို့ သူများသုံးပြီးသားယူသုံးတယ်လို့ မမြင်ပဲ အသုံးအဆောင်တစ်ခုကို အသုံးဝင်မဲ့လူတစ်ယောက်ကို ပေးလိုက်တာ၊ သုံးလို့ရသေးတာကို အလဟသအဖြစ်မခံပဲ သုံးတာကို သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းတယ်ဆိုပြီး ဂုဏ်ယူတဲ့သူတွေတောင်ရှိတယ်။ အမှိုက်ပစ်တာနဲ့ ပတ်သတ်သမျှ အချက်အလက်တွေ သိချင်ရင်ဖြစ်စေ၊ အတိအကျ ဘာ item ဘယ်ပစ်ရမလဲ သိချင်ရင်ဖြစ်စေ၊ အမှိုက်အမျိုးအစားပေါ်မူတည်ပြီး မှန်အောင်ပစ်နိုင်တာ ဘယ်လောက် လောကကြီးကို အကျိုးဖြစ်စေလဲဆိုတဲ့ ပညာပေးတွေဖြစ်စေ သိချင်ရင် www.whichbin.sa.gov.au မှာ သွားဖတ်လို့ရပါတယ်။

နောက်ပြီး မြို့နယ် council တွေရှေ့မှာလဲ pay it forward ဆိုပြီး အမျိုးသမီးလစဉ်သုံး ပတ်ကင်းပိတ်ထားတာမျိုးတွေ၊ ကလေးအသုံးအဆောင် ကောင်းသေး သန့်သေးတာမျိုးတွေ၊ မီးဖိုချောင်သုံး အိုးခွက်ပန်းကန် အကောင်းတွေကို လာထားထာလို့ရတယ်။ လိုချင်တဲ့သူတွေလဲ လာယူလို့ရတယ်။ လာမယူရင်လဲ လူမှုကူညီရေးအသင်းတွေကနေ လိုအပ်တဲ့နေရာတွေကို လိုက်လှူပေးတယ်။ သိပ်သဘောကျတာပဲ။ မြန်မာပြည်မှာတုန်းက ကိုယ်ကြုံ ခဲ့တဲ့ ငယ်ငယ်က အမှိုက်သိမ်းစနစ်ကတော့ လမ်းထဲကို အမှိုက်ကားကြီး ခေါင်းလောင်းတီးပြီးဝင်လာတာကို လိုက်ပြီး ပေးရတာ၊ အမှိုက်ရေတွေတောက်တောက်ကျ ပုရွက်ဆိတ်တွေရှိရင် ကိုက်ခံရသေးတာ။ နောက်ပိုင်း စလုံးက အလည်ပြန်လာရင်ကျတော့ တော်တော်လေးမဆိုးတော့ဘူး။ အမယ် ကြွပ်ကြွပ်အိတ်လေးတွေနဲ့ ထုတ်ပြီး လမ်းဘေးဓာတ်တိုင်နားတို့ ပလပ်ဖောင်းပေါ်တို့ ချထားကြတာ။ YCDC တွေက သူတို့လှည်းထဲ လာသိမ်း။ အဲ့ဒါကျ အောက်ထပ်အိမ်တွေအတွက် မကောင်းဘူး။ နံတာပေါ့။ ပြီးတော့ ကိုယ့်နိုင်ငံ မလှဘူးပေါ့။

နောက်ပိုင်းကျ မုန့်ဖိုးပေးရင် YCDC ကအိမ်ပေါ်ထိတက်ယူတာတွေ့တယ်။ ဒါမဲ့ နောက်ပိုင်းတွေပြန်တော့ ညဘက်ဆို လမ်းထိတ်ကြီးမှာ အမှိုက်တွေ လာပစ်ကြတာ အမှိုက်ပုံကြီးကို ဖြစ်လို့။ တခါတစ်လေ စဉ်းစားမရတာ အမှိုက်တွေ ကိုယ်လက်ကလွတ်ဗြွတ်လို့ မတွေးပဲ နည်းနည်း ရေရှည်တွေးကြည့်လို့ အဲ့အမှိုက်ပုံကြီး လမ်းထဲရှိနေလဲ ကိုယ့် ပတ်ဝန်းကျင်လေထုရော၊ ပိုးမွှားရော ထိခိုက်တာပဲ။ ဒါပေမဲ့ ဒါမျိုးက သေချာစဉ်းစားရင် တိုင်းပြည်ကို စီမံနေတဲ့ အုပ်စုညံ့လို့ပဲလေ။ နေရာယူချင်ပြီး တာဝန်မယူချင်တဲ့သူတွေ နေရာယူထားလို့ပေါ့။ ဆက်မပြောတော့ဘူး rant တွေ ဖြစ်ကုန်မယ်။

နောက်တစ်ခါ အခဲ မကြေတဲ့ အကြောင်းလေးပြောပြမယ်။ တစ်ခါ မြန်မာပြည်အလည်​ပြန်တော့ ရာသီလာတဲ့ pads ကို ဘယ်လိုပစ်ကြလဲလို့ သူငယ်ချင်းမလေးကိုမေးတော့ နောက်ဖေးလမ်းကြားကနေ ပစ်လိုက်တာပဲတဲ့... ဟဲ့... ပလုတ်တုတ်ကြီး... အဲ့ ပစ်လိုက်တဲ့ဟာက ကိုယ်မမြင်ရတော့တာပဲရှိတယ် ကမ္ဘာပေါ်ကပျောက်သွားတာမဟုတ်ဘူး။ အဝေးကြီးရောက်သွားတာမဟုတ်ဘူး။ ကိုယ့်နောက်ဖေးအိမ်အောက်မှာ ငုတ်တုတ်ကြီး... အောက်ထပ်အိမ်ကလူကို အားမနာဘူးဆိုရင်တောင် ကိုယ့်ကျန်းမာရေးကိုယ်ထောက်အုံးလို့ မပြောခဲ့ပါဘူး။ နောက်တစ်ယောက်ကကျတော့ အရမ်းအဆင့်မြင့်တာ ပြောလိုက်ရင် ဘယ်ဆယ်လီ ဘယ်ခရိုနီ သိတယ် ဆိုတာချည်းပဲ။ ပြီးကျတော့ အမှိုက်ကို ကားပေါ်ကနေ ပစ်ချတယ်။ ​သူက နိုင်ငံခြားပြန်ပဲဆိုတော့ စိတ်ထဲတော့ guilt ရှိပုံရတယ်။ ဘာပြောလဲဆိုတော့ ကိုယ်တစ်ယောက်တည်း မပစ်လဲ တနိုင်ငံလုံးပစ်နေကြတာ။ သူ့ဆယ်လီသူငယ်ချင်းကပြောတယ်တဲ့ (ဘယ်ဆယ်လီလဲ မပြောတော့ဘူး... ပြောပြချင်တာတော့အရမ်း) ဒါမြန်မာပြည်မို့ မြန်မာပြည်အထာပဲ လုပ်ရမှာပဲ။ ရောမရောက်ရက် ရောမလို့ ကျင့်ရမယ်တဲ့။ အော်... အဲ့လို အိတ်စ်ပတ်ထရိတ်တွေက နိုင်ငံကြီးကိုချစ်လို့ ပြန်အကျိုးပြုမလို့ ပြန်တာဆိုပြီး ဂုဏ်ယူနေသေးတာ။ 🤣 မြန်မာပြည် အမှိုက်ပစ်စနစ်ကို နှိမ်ချတာလဲ မဟုတ်ဘူး၊ လူတွေရဲ့ အမူအကျင့်ကို ရှုပ်ချချင်တာလဲ မဟုတ်ပေမဲ့... ကိုယ့်နိုင်ငံကို စီမံဖို့ နေရာဝင်ယူထားတဲ့ ငနဲတွေကဉာဏ်ရည်မှီလို့ ​​ော က် လုပ်ကောင်းကောင်းမလုပ်တာကို ပိုပြီး ခံပြင်းလေပဲ။ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံမှာ ဘာအဆင်မပြေပြေ ချီးက အစ အီးကအစ ဘာအဆင်မပြေပြေ မအလလို့သာ ကုန်းဆဲ.... အမှိုက်သေချာမပစ်နိုင်ရင်တောင် boycott လေးတော့ လုပ်ကြပေါ့။ 😁